کد مطلب:22555 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:76

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

روش عرفا را در سيروسلوك بيان كنيد.

عرفا در طريق سلوك و مسافرت الي اللَّه دو بيان دارند. بيان اجمالي و بيان تفصيلي. در مقام بيان اجمالي چنين مي فرمايند: آدمي پس از آن كه از عالم كفر به وادي اسلام قدم نهاد، لازم است علم و عمل را قرين يكديگر بنمايد، تمام اعضا و جوارح خود را با حظ ايماني ملازم سازد براي اصلاح باطن خود احكام طب روحاني را فرا بگيرد، براي مراقبت و ملازمت استادي را پيروي بكند و در نهايت، طريق عهده سير، سپس از انتقال از عالم نفس به ملك جبروت، همانا ذكر و فكر و تضرع چيز ديگري نيست. و اما در مقام بيان تفصيلي تعبيرهاي مختلفي دارند. برخي از آنها بيست و پنج امر درباره لوازم سلوك آدمي مطرح مي كننداز آن جمله: ترك عادات و رسوم و تعارفات، عزم، رفق و مدارا، وفاء، ثبات و دوام و غيره (ر.ك: رساله سير و سلوك منسوب به بحرالعلوم با مقدمه و شرح علامه حسيني طهراني، انتشارات حكمت) و برخي ديگر، مراحل و منازل سير و سلوك عارفان را به صد مرتبه بيان مي نمايند. از باب نمونه: مقام توبه، مروت، انابت، فتوت، ارادت، قصد، صبر، جهاد و رياضت و... (ر.ك: انصاريان، حسين، عرفان اسلامي، ج 1، انتشارات المهدي، شهريور 62) و بالاخره در نظر عارفان تعداد منازل، گاه هفت و گاه هفتصد و گاه هفتادهزار بيان گرديده است. نكته اي كه بايد بدان توجه كرد اين است كه به طور غالب، كساني مي توانند در اين مسير گام بردارند كه به فقر و احتياج خود آگاهي پيدا مي كنند. در نظر اينها، ناتواني انسان را موجودي جز خداي سبحان نمي تواند پر بكند. اشباع اين امر بدون تكيه گاه واقعي امكان پذير نيست. از اين رو عرفا در زندگي سير الي اللَّه و وصول به آن را اساس برنامه خود قرار مي دهند. قرآن مي فرمايند: {/B«أَنْتُمُ اَلْفُقَراءُ إِلَي اَللَّهِ»{w4-7w}{I35:15I}/} شما به خداوند نيازمنديد و همينطور: «{/Bإِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ {w6-11w}{I2:156I}/}». بديهي است كه عرفان به معناي بريدن از زندگي و جامعه نيست. بلكه عرفان نوعي رنگ الهي دادن به زندگي خود در بين اجتماع است. مانند عرفان حضرت علي(ع) كه متن زندگي او بود. بنابراين اگر انسان بخواهد در اين مسير گام نهد لازم است در كنار مراعات تقوا و عمل به دستورات شرع از راهنمايي و ارشادات استادي پيروي بكند و در تحت نظر او مراحل و منازل عرفان را سير بكند.